''BU ÇÜRÜK BİNALAR YAPILIRKEN BAKANLIK NEREDEYDİ?''

1993 tarihinde Dünya Deprem Konferansı 13-14-15 Mart İTÜ'de gerçekleşti.

Tonarme hocamız Prof. Dr Rıfat YARAR da Dünya Deprem Konseyi Başkanı olmustu. Erzincan depreminin yıldönümüydü.

İsrailli bir mühendis konuşma yaparken dedi ki: "1939 tarihinde deprem olmuş yıkılmış yapmışsınız. 1980’de deprem olmuş yine yıkılmış yine yapmışsınız. 1992 de deprem olmuş yine yıkılmış. Bu binaların nasıl doğru yapılacağı kitaplarda yazar bunu yapmak kolay.

Siz millet olarak hiçbir yerde yazmayan bu yanlışları nasıl düzenli olarak tekrar ediyorsunuz anlayamıyorum."

İZMİR'DE DEPREM ALANINI GEZDİM

Durum içler acısıydı. 25 – 30 yıllık binalar iş makinaları tarafından yıkılıyor her yer toz duman içindeydi. Resim çekmek istedik, bir yetkili geldi "Bakanlıktan izin olmadan çekemezsiniz" dedi.

Ben de "Bakanlık bu binalar yapılırken neredeydi? Resim çekmeyi denetleyeceğine binaları denetleseydi" diyince görevli yanımızdan uzaklaştı.

Eşyaların çoğu binalardan alınamamış; buzdolapları, koltuk takımları, insanların anıları, hatıraları tozla birlikte kamyonlara yükleniyordu.

Bir çok beyanatlar veriliyor söylemlerde bulunuluyor ama...

Yıkıma neden olan en önemli etken benim görüşüme göre çakıldır.

Türkiye’de binalar çakılın kötü olmasından dolayı yıkılıyor.

Yapıların en önemli yapıtaşı beton. Betonun demirle birleşmesine "betonarme" diyoruz.

Betonarme fransız bahçıvan Joseph Monıer tarafından 1866 yılında icat edilmiştir.

Beton yanmayan, kokmayan, çürümeyen, paslanmayan, 200 yıl sertleşmesi devam eden, 500 yıl da ömrü olan bir malzemedir.

Bizim memeleketimizde binalar betonarmeyi iyi yapamamamızdan dolayı yıkılıyor. Denizin içerisinden veya taş çakıllarından kolay kırılıyor diye kalkerli bir malzeme çıkarılıyor.

Bu kalkerli malzeme dışarıya çıktığı zaman havanın yada suyun oksijeniyle birleşerk Kalyumoksit(CaO) yani sönmemeiş kireç oluyor betonun içerisindaki bu (CaO) kireç betonarmenin içerisindeki demiri yiyor betonun mukavemetini bitiriyor.

Böyle oluncada binalar dayanımlarını kaybediyor. Şarköy’de de seneledir denizin içerisinde çıkarılan bu kalkerli malzeme tüm inşaatlarda kullanılmıştır. Bu kötü çakıl da belediye başkanları veya onların yakınları tarafından satılmıştır. Yakın bir zamanda bu binaların çoğu depreme gerek kalmadan yıkılacak Şarköy’de Mürefte’de Hoşköy’de bu şekilde yuzlerce bina var. Depremden yıkılan bu binaları kaldırmayacakmıyız? neyi bekliyoruz?

Yıkılan bir binaya cözüm bulmak yıkılmayan bir binaya çözüm bulmaktan on kat zor olduğu gibi bir sürü can kaybı oluyor. Canını kurtaranlar da ömür boyu travma içerisinde yaşıyor.

Hasarlı binalara gelince, bu binaların da betonarmeleri kanser olmuştur. Az çürük az sağlam olmaz. Ben güçlendirmeye, betonarmesi çürüyen binalarda tamamen karşıyım.

Bir kadın az hamile olmaz. Ya hamiledir ya değildir. Binalar da öyle. Ya sağlamdır ya değildir. Az çürük az sağlam olmaz.

Şarköy’deki Cumhuriyet okul binası güçlendiriliyor. Yakınen izledim, ilgililere de telefonla görüşümü bildirdim. Tavanlar patır patır çocukların başına dökülüyor, onlar kolonları güçlendiriyorlar yazık günah.

Emniyet müdürlüğü binası canlı bir örnektir. 3 yıl önce güçlendirildi, çözüm oldu mu? Olmadı.

En önemli sorunlardan bir tanesi de binalar yapılırken kontrol sisteminin yanlış olması.

Temel betonunu dökerken numune alıyorsunuz. Veya 1 kat betonunu dökerken betondan numune alıyorsunuz. Numunenin sonucu 28 gün sonra belli oluyor. Numunenin sonucu gelene kadar binada 2 yada 3 katın betonu dökülmüş oluyor, siz birinci kat betonu olmadı deseniz ne olacak?

Bunun çözümü beton santrallerine giren malzemeyi devletin kontrol etmesi. İyi malzemeyle iyi beton olur.

Beton santrali olan arkadaşlarla konuştum. Yıllardır bir devlet yetkilisinin gelip de "Sen ne yapıyorsun?" diye sormadığını söyledi.

Devlet istesin bir çivi yanlış çakılmaz. Bu işin kontrolü bu teknolojik ortamda hiç de zor değil.

Aynı hataları tekrarlamanın anlamı yok. Bu insanlarımızın ölmesi, kader değil.

SOVYETLER BİRLİĞİ ANAYASASINDA COK GÜZEL BİR MADDE VARDI.

TOPRAK ATALARIMIZIN CANI KANI PAHASINA KAZANILMIŞTIR

KİMSE İÇİN RANT ARACI OLAMAZ. İHTİYACI OLMAYANDAN ALINIR İHTİYACI OLANA VERİLİR.